Antakya – Herod Caddesi Hatay ilinin merkez ilçesidir. Akdeniz Bölgesindedir ve Türkiye’nin en güneydeki il merkezidir. Ortasından Asi Nehri geçen şehrin rakımı 85 metredir. Asi Nehri Lübnan dağlarından doğup Hatay sınırlarındaki Samandağ ilçesinde dökülür. Hatay merkez ilçesinde, dünyadaki ilk aydınlatılan cadde unvanına sahiptir.
M.Ö. 300 civarında Büyük İskender komutanlarından Seleucus Nicator tarafından kurulmuş ve tarihte birçok medeniyete de ev sahipliği yapmıştır.
İnsanlık tarihinde yerleşime ait ilk izlerin bulunduğu Paleolitik Çağdan bu yana tarihi ve doğal birçok güzelliğe sahip Antakya, ilk mağara kilisesi St.Pierre, Anadolunun ilk camisi Habib-i Neccar gibi mekanlarının yanı sıra dünyanın ilk aydınlatılan caddesi olan tarihi Kurtuluş Caddesi ile biliniyordu.
Antik Çağda meşalelerle
Antik Çağlarda Ortadoğu zenginlerinin alışveriş merkezi haline gelen ve gündüzler insanlara yetmeyince geceleri de meşaleler ile aydınlatarak gezdiği Dünyanın İlk Işıklandırılan Caddesi unvanını alan Kurtuluş Caddesi yani Herod Caddesi çifte depremden, yıkımdan payına düşeni aldı. Caddenin, zaman içinde yer yer toprağın altında kalan yaklaşık 100 metrelik antik sütunlu Roma yolu, gün yüzüne çıkarılacaktı. Yerin yaklaşık 7 ile 9 metre altında kalan yol tünellerle ulaşılıp, ledlerle yeniden ışıklandırılarak kentin cazibe merkezi haline getirilecekti ama zaman müsaade etmedi.
Hatay Büyükşehir Belediye Başkanı Lütfü Savaş Tarihçesini anlatmıştı.
Eskiden Ürdün den, Lazkiye den insanlar alışverişe bizim Kurtuluş Caddesine gelirmiş, yani bütün Ortadoğu’da insanlar alışveriş yapmak için eski adı Herod Caddesi olan yeri tercih edermiş. Herod isminde bir kral varmış, onun zamanında kent müthiş parlak dönemini yaşamış ve insanlara gündüzleri yetmez olmuş. Kurtuluş Caddesinde gündüzler insanlara yetmeyince ışıklandırma gereği duymuşlar. inovasyonun ilk yapıldığı cadde burası. O çalışmalar eşliğinde Kurtuluş Caddesi, şu anda her ne kadar dünyada ilk ışıklandırılan cadde olsa da bunun temelinde ihtiyaç ve oradaki ticaret hacminin geniş olması ve tüm Ortadoğu’daki sosyetenin Kurtuluş Caddesinde buluşması yatıyor.
Jeoradarlarla da tarama yaptıklarını anlatan Savaş,
“Yaklaşık 7 ile 9 metre aşağıda eski kaldırım taşlarını bulduk yapacağımız çalışmayla eski zemine bir tünel açılacak ve tünel led ışıklarıyla ışıklandırılacak. Aşağıda gerçek zeminin üzerinde 100 metrelik bir yürüyüş parkuru yapılarak, eski cadde gün yüzüne çıkmış olacak. Üstteki akış da normal şekilde devam edecek.” demişti. Gün itibarıyla çifte deprem yerle bir etti. Tarihin en büyük felaketi acımasızca her şeyi değiştirdi. Cadde harabeye döndü. Hepimizi derinden etkiledi.
Bu cadde, Anıtlar Kurulu, müze ve üniversite yetkililerinin istişareleri sonucunda tekrar başlayacak ve proje tamamlanıp hayata geçmesi sağlanacak.
Kaynak: hataymahallihaber.com
