Orta Asya Uzmanı, bağımsız gazeteci
Ankara ve Paris’teki terör eylemleri sonrası tüm dünya küresel davranış kurallarını kökten değiştirmeli. Uyuşmazlıklar ve alev topu çatışmaların tüm sınırları silinmeli ve tek ortak, uygarlığın en önemli tehlikesi teröre karşı birlik olunmalıdır.
Bu sadece sözde olmamalı, somut adımlar atılmalı. Dünyaya somut plan seslendirilmiştir. Kazakistan Devlet Başkanı Nursultan Nazarbaev Birleşmiş Milletler (BM) kürsüsünden, ilk bakışta uygulanabilirliğimi imkânsız görünmesine rağmen günümüzde hakikaten tüm dünyayı kavramaya başlayan terörü sonlandırabilecek öneride bulunmuştur. Uluslararası terör ve aşırıcılığa karşı ortak dünya ağının oluşturulması. Kazakistan lideri bu girişime BM bünyesinde istisnasız tüm ülkelerin en önemli düşmana - teröre karşı mücadeleye etmeye hazır olduklarını teyit edecek kapsamlı belgenin onaylanması ile ilk atılmasını teklif etmiştir. Terör, milleti ve dini olmayan bir düşmandır. Yürüttüğün savaşın net bir cephe hattı yoktur. Ve bu yüzden çok tehlikelidir.
Birçoğunun üzerinde düşünmediği bu planın ayrı bir maddesi ile dünyanın ekonomik sorunlarının çözümü öngörülmelidir. Kazakistan Devlet Başkanı tamamen haklı olarak özellikle ekonomik sorunların terör dâhil olmak üzere dünyadaki birçok olumsuz olguları tetiklediği kanaatindedir. Ve bu konuda da sistemli, ortak yaklaşım gerekmektedir. Kazakistan Devlet Başkanının küresel anti kriz planı dünya toplumunun özel ilgisini toplamıştır. Geçtiğimiz yılların krizleri soyutlanma politikasının geleceğinin olmadığını açıkça göstermiştir. Dünyaya yeni yaşam kuralları gerekmektedir. Mevcut krizin tedavisi ve geleceklerin önlenmesi için yeni, daha etkili yöntemler. Ve bu tedavi şemasını Nursultan Nazarbaev oldukça anlaşılır şekilde açıklamıştır. Dünyanın ortak, uluslar üzeri para birimine ve BM mevcut, fakat daha fazla temsili, daha etkin faaliyet gösterecek bir yapıyla Ekonomi ve Sosyal kurulunun üstleneceği Küresel finans ayar mekanizmasına ihtiyacı vardır.
Devlet Başkanının çabaları ile Kazakistan Nursultan Nazarbaev’in dünya çapında hayata geçirmeyi önerdiği tüm yeni oluşumlar için model teşkil edebilecektir. Zira başta siyasi anlamda bölgenin en istikrarlı devletidir. Ve bu, kıtadaki istikrarsızlığın en kilit kaynaklarından biri – tahrif edici etkisini dizginlemekte Kazakistan’ın komşularının çoğu zaman pek başarılı olamadığı Afganistan ile coğrafik yakınlığına rağmen.
Kazakistan – bizim mini dünyamızdır. Olması gereken bir dünyadır. Geleceğin dünyası. Hem uzak ve o kadar yakın geleceğimiz. En azından nükleer silahsız bir dünya! Kazakistan, liderinin kararını ile nükleer poligonunu kapatan ve dördüncü büyük nükleer silah cephaneliğinden kendi iradesiyle vazgeçen, ayrıca Orta Asya’da silahsız bir bölge oluşturan dünyanın ilk ülkesidir. Bu gün Kazakistan Devlet Başkanı bu tecrübeyi Ortadoğu’da – gezegenin güvenliğini tehdit eden gelişmelerin yaşandığı yerde, bitmeyen savaşların kontrol dışı göçü, terörü ve kaosu tetikleyen yerde tekrarlamayı önermektedir.
Ekonomi konusuna gelince, Kazakistan şimdiden birçok bilim adamı için referans teşkil etmektedir. 2008-2009 yılı küresel krizden ülke en az kayıpla çıkmıştır. Şimdiki, daha kapsamlı kriz için Kazakistan radikal nitelikte anti kriz planı hazırlamış ve uygulamaya başlamıştır. Astana’da sistemi bir daha aksaklık yaşanmayacak şekilde yeniden düzenlemektedir. Kazakistan devlet başkanının “100 somut adım” programı süre gelen sorunların çözümüne devrimli yaklaşımıyla sadece belirli ülkelerin değil, ayrıca tüm dünyanın dikkatini çekmiştir. Dünyanın çeşitli yerlerinden bilirkişiler gündeme alınması gerektiğini seslendirmeye başlamıştır. Örneğin, Rusya eski ekonomik kalkınma bakanı, şu anda en büyük bankalardan birinin başkanı ve dünyaca ünlü ekonomist German Gref söz konusu planı “bu güne kadar karşılaştığı en iyi belge” olarak tanımlamış, 50 adımın bile hayata geçirilmesi ile Kazakistan’ın tamamen farklı bir devlet olacağını belirtmiştir.
Takdir edilmeli ki, Kazakistan aslında şu anda bile çok farklı bir devlettir. Çeyrek asır öncesinden, bağımsızlık yolunun başından farklı bir devlet. Kazakistan şimdiden devlet başkanın dile getirdiği yeni gelecekte yaşıyor. Dünyanın ancak adım atacağı yeni bir gelecekti. Güven, karşılıklı anlayışın nükleer, enerji, su ve gıda güvenliğinin sağlanmasının öngörüldüğü “New Future” projesi ve reformlar, Nursultan Nazarbaev’in geniş alanlı Kazakistan’da uyguladığı ve Kazakistan’ı tüm bu yeniliklerin başarılı uygulaması için örnek göstererek, diğer ülkelerden meslektaşları ile ortak çabayla tüm dünya çapında genişletebileceği yenilikler. Ülke rekor hızla gelişmektedir. Hatta dış etkenlerin engel olduğu dönemlerde bile. Bu gün ülke gelişme, rekabet edebilirlik düzeyi ve ticaret için uygun şartlarla BDT devletleri arasında lider konumundadır. Astana’nın yıldan yıla dünya sıralamasında bir üst sıraya ilerlemesi bu tespitin kanıtıdır.
Kazakistan yönetimi takdire şayan başarılara ulaşarak, köşelerine çekilmeyi düşünmemekte, yeni zirvelere yönelmektedir. İddialı bir amaç belirlenmiştir – 2050 yılında dünyanın en gelişmiş otuz ülkesinden biri olmak. Ve liderinin usta ve ileri görüşlü yönetimi ile Kazakistan’ın gelişme hızına bakılırsa, ülkenin belirlenen amacına ulaşması kaçınılmazdır.
