BUGÜN 23 NİSAN TARİH 23 NİSAN 1929 DÖRT BİN ÇOCUK ADINA TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk'ün hayatımda şiar edindiğim bir sözü vardır. "Vatanı korumak, çocukları korumakla başlar" der. Ben Kadınları ve Çocukları Koruma ve Yaşatma derneği (KAÇOK) Yönetim Kurulu Başkanı Aslı Sarı.

Öncelikle hepimizin bildiği gibi Türkiye Cumhuriyeti’nin temeli 23 Nisan 1920 tarihinde Ankara’da Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin açılmasıyla atılmıştır. Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin açılış tarihi Cumhuriyetimizin temeli olduğu gibi, 23 Nisan da ilk milli bayramımız olmuştur.

23 Nisan’da aynı zamanda “Çocuk Bayramı” olarak kutlanması, Atatürk’ün çocuklara verdiği değerden kaynaklanır. Çünkü ulusal egemenlik hedefinin ulusun geleceğini temsil eden çocuklarla özdeşleşmesi, ilk kez Atatürk Türkiye’sinde gerçeklemiştir. Yıllar yılı ülkemizde kutlanan bu bayram, dünyada ilk çocuk bayramı olması özelliğini de taşımaktadır. Peki 23 Nisan ne zaman çocuk bayramı olarak kutlanmaya başlanmıştır? 

23 Nisan Çocuk Bayramı, ilk olarak Ankara’da bir grup öğretmenin öncülüğünde TBMM’nin açılışından bir yıl sonra 23 Nisan 1921 tarihinde kutlanmıştır. Bu kutlamaya o gün Gazi Mustafa Kemal Atatürk de katılmış ve bayramın adını “Hakimiyet-i Milliye ve Çocuk Bayramı” olarak koymuştur.

Kurtuluş Savaşı yıllarında babasını, ailesini savaşlarda kaybetmiş yetim çocuklara sahip çıkan Atatürk, Çocuk Esirgeme Kurumunu (Himaye-i Etfal Cemiyeti) 1921 yılında kurmuş ve kurumun koruyuculuğunu yapmıştır. Atatürk, çocukları toplumun en değerli varlığı olarak görmüş ve her zaman çocuklara gerekli özenin gösterilmesini istemiştir. Bu doğrultuda Çocuk Esirgeme Kurumuna halkın gerekli yardımı yapması konusunu bir konuşmasında şöyle belirtmiştir:

“Vatandaş, memleket çocuklarını korumayı üzerine alan Çocuk Esirgeme Kurumuna yardım etmeye mecburdur.”

Atatürk’ün önderliğinde açılan Çocuk Esirgeme Kurumu, kimsesiz çocuklarla ilgilenmiş ve birçok etkinlikte bulunmuştur. Bu etkinliklerin en önemlisi 23 Nisan 1921 tarihinde kutlanan Çocuk Bayramının ülke düzeyinde coşkuyla kutlanmasına öncülük etmesidir. Çocuk Esirgeme Kurumu öncülüğünde 1921 den itibaren bir gün olarak kutlanan 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı, 1929 yılından itibaren bir hafta süre ile kutlanmaya başlanmış ve Çocuk Haftasına dönüşmüştür.

Kurtuluş Savaşı’ndan sonra Atatürk’e “Memleketi kurtardınız, şimdi ne yapmak istersiniz? Diye bir soru yöneltildiğinde; “Eğitim Bakanı olarak milli irfanı yükseltmeye çalışmak en büyük emelimdir.” Cevabını vermiştir.

Makalelerine değer verdiğim, genel koordinatörümüz ve genel sekreterimiz, Emekli Albay ve Tarih Doktoru Sn. Fatih Özkurt'tan o yıllarda yaşanan bir başka ilginç olayı ilk defa duydum. Bu değerli bilgiler için şahsına çok teşekkür ederim. Bu değerli bilgi o dönemde İstanbullu çocukların 23 Nisan 1929 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisine iletilmek üzere yazılı başvurularıdır; inanınız bu metni okuduğumda yıllardır hem kadın hem de çocuk hakları için çaba sarfeden bir dernek başkanı ve gazeteci yazar olarak hem sevindiğimi hem de çok duygulandığımı ifade etmeliyim. Neden diye soracak olursanız öncelikle o çocukların isteklerini sizinle paylaşmak isterim:

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına,

Büyük Türk Milletinin muhterem vekilleri, biz Çocuk Bayramı’nı kutlayan dört bin çocuk, aşağıdaki ihtiyaçlarımızın kabulü için milletin büyük vekillerine müracaat ediyoruz.

1. Her çocuğa müsavi (eşit) gıda, sıhhat (sağlık) ve hayat isteriz.

2. Çocukların dilenmesini meneden kanunların şiddetle tatbik etmenizi isteriz.

3. Çocukları evlerde, mekteplerde, sokaklarda, her yerde dövenlere karşı adil davranılmasını, çocuklara zulmü menedecek ve cezalandıracak bir kanun çıkarmanızı isteriz.

4. Küçük çocukların hamallığına, yük taşımasına mani olmanızı isteriz.

5. Çocuk sinemaları isteriz.

6. Fakir, zengin her çocuk için izci teşkilatı isteriz.

7. Her çocuğa mektep isteriz.

8. Sokaklarda yatan çocuklara çatı isteriz.

9. Fakir çocukları himaye için Himaye-i Eftali’nin her tarafa yayılmasını ve kuvvetlenmesini isteriz.

10. Türk çocuklarının bu dileklerinin Büyük Millet Meclisine yaptığımız bu ilk müracaatımızın reddedilmemesini rica eder hepinize hürmetlerimizi bildiririz.

Dört bin çocuk adına ; Katip Sevim, Reis Burhanettin

Sanıyorum sizler de çocukların bu medeni cesaretine benim gibi çok sevindiniz onur duydunuz ama bu taleplerin bir çoğunun günümüzde de hala çözülemediğine üzüldünüz üzülüyoruz.

Unutmamalıyız ki toplumun herhangi bir köşesindeki problem yerinde çözülmedikçe toplumun tüm birimlerine yayılacaktır.

Ülkemizin, milletimizin, dünyanın ve insanlığın geleceği ve barışa katkısı açısından büyük önem taşıyan bu bayramlarımızın her geçen yıl daha coşkulu, heyecanlı ve sevinçli kutlarken, geleceğimizin güvencesi olan sevgili yavrularımızın en donanımlı şekilde yetişmesi için daha fazla çalışmamız gerektiğinin de bilincindeyiz.

Bu duygu ve düşüncelerle başta Mustafa Kemal Atatürk ve silah arkadaşları olmak üzere şehitlerimizi rahmetle, gazilerimizi saygı, şükran, minnetle anıyor; Sevginin, kardeşliğin, hoşgörünün ve barışın hakim olduğu bir dünyada, el ele yaşamak ümidiyle; başta bugünü anlamlandıran çocuklarımızın, milletimizin ve tüm dünya çocuklarının 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramını 104’üncü yılında en içten dileklerimle kutluyorum.

Atamıza duyduğumuz, sevgi saygı ve minnet borcumuz ilelebet devam edecektir.

Arıyoruz ve yürekten anıyoruz. 

Aslı Sarı

Gazeteci-Yazar, Kadınları ve Çocukları Koruma ve Yaşatma Derneği Başkanı