‘Çikolota kisti’ olarak bilinen endometriozis, doğurganlık yaşındaki kadınların hastalığıdır. 13 yaşından itibaren menopoz dönemine kadar her yaşta görülebilen endometriozis, adet döneminde karın bölgesinde basit ağrılarla başlar, bir müddet sonra kramp şeklindeki ağrılarla devam eder. Başlangıçta adet dönemlerinde yoğun olan ağrılar, zamanla daha şiddetli ve yaygın bir hal alarak cinsel ilişki sırasında ve sonrasında dayanılmaz olabilir ve cinsel hayat kâbusa döner.
Medicana Bahçelievler Hastanesi Tüp Bebek Merkezi Ünite sorumlusu ve Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Betül Görgen, çikolata kistlerinin (endometriozis) kadına ait kısırlığın en önemli sebebi olduğunu belirtti. Anne olmak isteyenlerin kabusu olarak bilinen çikolata kistleri hakkında şu bilgileri verdi: “Endometriozis, (çikolata kisti) her ay olası gebelik durumu için kendini hazırlayan ve gebelik gerçekleşmediğinde adet kanaması şeklinde vücut dışına atılan rahim içi dokusunun ,karın iç zarı-yumurtalıklar-tüpler-bağırsak yüzeyi gibi,olmaması gereken yerlerde bulunmasıdır. Aylık düzende adet dönemlerinde bu hastalarda ikili bir kanama oluyor gibi düşünebiliriz. Kadında her adet döneminde Endometriozisin yerleştiği bölgelerde de kanama olur ve kan normal çıkış yolu bulamadığı için karın içine dağılarak tüplerde dönüşümsüz hasara yol açar. Aynı mekanizmayla yumurtalık dokusunda biriken ve dışarı akamayarak hacim kazanan kanın oluşturduğu bu kistlere, içindeki koyu kahverenginde, koyu kıvamlı, yapışkan içerik nedeniyle halk arasında “çikolata kisti”(endometrioma) denmesi bu yüzdendir.” şeklinde konuştu.
Genetik Nedenler Hastalık Riskini Arttırıyor
Kesin sebebi bilinmemekle beraber genetik yatkınlık önemli bir rol oynar. Yapılan araştırmalar birinci derece akrabalarında bu hastalığın olması durumunda hastalık riskinin 6 kez arttığını ileri sürmektedir.
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Betül Görgen, “Farklı organlara yayılma potansiyeli, kesin sebebinin belli olmaması ve ilerleyici olmasından dolayı günümüzde endometriozise “öldürmeyen kanser”de denilmektedir. Üreme çağındaki kadınlarda görülme sıklığı % 6 – 10 arasında değişkenlik göstermektedir. En önemli belirtisi, karın bölgesinde ağrı ve kısırlıktır.”
Laparoskopik Yöntemle Kesin Tanı Koyabiliriz
Ağrının, karnın tüm kısımlarında yaygın hissedilebilmesi ve bazen başka bir belirti olmamasından dolayı tanı koymanın zor olabileceğini belirten Dr. Görgen, rutin muayene sırasında yapılan ultrasonografide tanı konulabileceğini ancak kesin tanı ve tedavinin sadece laparoskopik yöntemle mümkün olduğunu belirtti.
Çikolata Kistinin Kesin Tedavisi Yoktur
Endometriozisin kesin tedavisi olmadığını belirten Dr. Görgen, hastalığı tümüyle ortadan kaldırılmak mümkün olmadığı için,ana sorunlara yönelik iki farklı tedavi uygulanabileceğini belirtti.
• Ağrıya yönelik tedavi (ilaç veya cerrahi ted)
• Kısırlığa yol açan durumun cerrahi tedavisi(çikolata kistlerinin çıkartılması, yapışıkların açılması ve tüplerin kontrolü) tedavisi. Kısırlık tedavisi planlanırken, hastanın yaşı, evlilik süresi, eşlik eden erkek faktörünün olması hangi tedavi yönteminin seçileceğinde önemli rol oynar.
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Betül Görgen, “Çikolata kistleri kısırlık sebebidir. Son çalışmalarda hafif evrelerinde bile kısırlığa sebep olabildiği saptanmıştır.”
Endometriozis ameliyatından sonra gebe kalma oranı nedir?
Endometrioziste operasyon sonrası gebe kalma olasılığı, cerrahi tekniğe ve uygulamayı yapan hekimin tecrübesine göre değişiyor. Cerrahi tedavi uygulanan ve tuplerinde sorun olmayan ,yumurtalık rezervi yeterli olgulara 6 ay kendiliğinden gebe kalma şansı tanınabilir.
Ancak özellikle ilerlemiş olgularda sadece cerrahi müdahale yeterli olmuyor. Bu nedenle ameliyattan sonra yumurtlamayı artırıcı tedavi veya direkt tüp bebek tedavisine geçmeyi öneriyoruz. Endometriozisin nedeni tam anlaşılamadığı için cerrahi sonrası nüksetme olasılığı da birinci yıldan sonra yüzde 50’ye varıyor. Bu yüzden hastalığın ilerlememesi için ya baskılayıcı tedavi uygulamak veya kısa sürede gebelik elde etmek için hastaya uygun üremeye yardımcı tedavi yöntemlerinden birine başlamak gerekiyor.
Endometriozis Ve Çikolata Kistleri İçin 8 Uyarıcı Belirti
1)Ağrılı adet görme
2)Adet kanamasının çok yoğun olması
3)Bel ağrısı
4)Ağrılı cinsel ilişki
5)Kısırlık
6)Ağrılı işeme
7)Ağrılı barsak hareketleri
8)Kabızlık veya İshal
